Επειδή ακόμα και οι καλύτεροι γονείς κάνουν λάθη, εμείς συγκεντρώσαμε τα πιο συνήθη από αυτά....
και σας τα παρουσιάζουμε!
Μη συγκρίνετε το παιδί σας με άλλα παιδιά
Από την πρώτη κιόλας στιγμή που επιστρέφετε στο σπίτι από το μαιευτήριο, αρχίζετε ασυναίσθητα τις συγκρίσεις ανάμεσα στο μωρό μας και τα μωρά των άλλων: Γιατί το δικό μου παιδί δεν κοιμάται τη νύχτα; Γιατί παίρνει λιγότερο βάρος από το ξαδερφάκι του; Γιατί πίνει πιο λίγο γάλα από το συνομήλικό του;
Προσπαθήστε να μην αφήνετε τους άλλους γονείς να σας κάνουν να νιώθετε μειονεκτικά γιατί το δικό τους παιδί κατάφερε να χαμογελάσει ή να περπατήσει νωρίτερα από το δικό σας και μην πέφτετε και οι ίδιοι στην παγίδα της σύγκρισης.
Ποιες είναι οι συνέπειες της σύγκρισης;
Η σύγκριση του παιδιού σας με κάποιο άλλο, που είναι πιο επιμελές στο σχολείο ή πιο ήσυχο, και φυσικά η προτροπή σας να του μοιάσει μειώνουν το αγγελούδι σας. Επιπλέον, γεμίζει ενοχές γιατί νιώθει πως σας απογοητεύει, αισθάνεται «λίγο» και χωρίς ικανότητες αφού δεν κατάφερε να εκπληρώσει τις προσδοκίες σας.
Σεβαστείτε τις δυνατότητές και τις αντοχές του μικρού σας χωρίς να τις υποτιμάτε ή να τις κατακρίνετε. Αν νομίζετε πως μπορεί να πάει καλύτερα στη αριθμητική, σταθείτε δίπλα του στηρίζοντάς το και βοηθώντας το να πιστέψει πως μπορεί να τα καταφέρει. Στην περίπτωση που υπάρχει μεγαλύτερο αδερφάκι, προσπαθήστε να μη συγκρίνετε τα παιδιά σας μεταξύ τους, γιατί οι συγκρίσεις είναι ο πιο σύντομος... δρόμος προς τον ανταγωνισμό και τις διαμάχες. Ενισχύστε τα ταλέντα και τις δεξιότητες κάθε παιδιού ξεχωριστά και εξηγήστε τους πώς οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές ικανότητες και ταλέντα και αναπτύσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς. Πάντως, είναι απολύτως φυσιολογικό για ένα παιδί να κάνει συγκρίσεις ανάμεσα στον εαυτό του και τους φίλους του. Δεν υπάρχει λοιπόν λόγος να απαγορεύετε «διά ροπάλου» τις συγκρίσεις. Φροντίστε όμως να μην τις ενθαρρύνετε με τη στάση σας.
Μη δίνετε υποσχέσεις που δεν μπορείτε να τηρήσετε
Aπό την ηλικία των 3 ετών περίπου τα παιδιά αρχίζουν να συνειδητοποιούν τι θα πει υπόσχεση και καταλαβαίνουν ότι είναι κάτι που πρέπει πάντα να τηρείται. Ακόμα και στα παραμύθια όλοι οι καλοί ήρωες κρατούν το λόγο τους, ενώ οι κακοί λένε ψέματα. Και επειδή εμείς οι γονείς είμαστε οι... πιο καλοί από τους καλούς, έχουμε έναν λόγο παραπάνω να μην τα απογοητεύουμε. Όλοι οι παιδοψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι δεν πρέπει να υποσχόμαστε πράγματα που δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε. Κάθε φορά που κρατάμε την υπόσχεσή μας, βοηθάμε τα παιδιά να εξασφαλίσουν και να «σφραγίσουν» την εμπιστοσύνη που πρέπει να αισθάνονται στο πρόσωπό μας.
Tι γίνεται όμως αν δεν μπορούμε να τηρήσουμε την υπόσχεσή μας; Τα πάντα εξαρτώνται από το πόσο συχνά συμβαίνει αυτό. Αν γίνεται σπάνια, δεν πρόκειται να επηρεάσει τη σχέση μας με το παιδί, ενώ αν επαναλαμβάνεται συχνά, η σχέση μας με το παιδί θα διαταραχθεί αφού θα πιστέψει ότι δεν είναι αρκετά σημαντικό για μας. Φροντίστε λοιπόν να δίνετε λιγότερες υποσχέσεις - υποσχέσεις που μπορείτε να τηρήσετε. Αν ωστόσο κάποιες φορές δεν τα καταφέρνετε, μην ανησυχείτε. Οι γεροί οικογενειακοί δεσμοί δεν χτίζονται πάνω στην τελειότητα, αλλά στην εμπιστοσύνη που νιώθουν τα παιδιά όταν ξέρουν πόσο σημαντικά είναι για τους γονείς τους.
Μη θεωρείτε περιττό να δείχνετε την αγάπη σας
Αρκετοί γονείς «ξεχνούν» να δείχνουν την αγάπη τους (στο βαθμό που θα έπρεπε) εξαιτίας του φορτωμένου προγράμματος και των υποχρεώσεων που τους κατακλύζουν καθημερινά. Αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, αναθεωρήσετε λίγο τις προτεραιότητές σας. Το παιδί έχει ανάγκη να νιώθει ότι το αγαπάτε, ότι νοιάζεστε για εκείνο όσο τίποτα άλλο στον κόσμο.
Γιατί να δείχνετε την αγάπη σας;
Η αγάπη και η στοργή που δέχεται ένα παιδί από τους γονείς του είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για να αναπτυχθεί σωστά, καθώς αποκτά αυτοπεποίθηση και νιώθει σιγουριά για τον εαυτό του. Μην ξεχνάτε λοιπόν να δείχνετε την αγάπη και την τρυφερότητά σας με κάθε τρόπο. Αγκαλιάστε το, φιλήστε το, πείτε του «σ’ αγαπώ», χωρίς να σκέφτεστε πως αυτές οι εκδηλώσεις αγάπης είναι περιττές αφού ξέρει πως είναι τα πάντα για εσάς. Αποδεικνύετε καθημερινά με πράξεις και λόγια πως το λατρεύετε, πως είναι όλος σας ο κόσμος. Άλλωστε το περιμένει.
Τα παιδιά φυλάνε σαν θησαυρό μέσα στο μυαλό και στην καρδιά τους όλα τα καλά πράγματα που τους λέμε. Τα αποθηκεύουν και τα επαναλαμβάνουν στον εαυτό τους με την πρώτη ευκαιρία. Χαρίστε του λοιπόν κάθε μέρα και με κάθε ευκαιρία λέξεις που του αποδεικνύουν πόσο σημαντικό είναι για σας και το ενθαρρύνουν.
Μην του φωνάζετε
Τα παιδιά μάς φέρνουν εκτός εαυτού συχνά και μάλιστα συχνότερα απ’ όσο παραδεχόμαστε. Στην προσπάθειά μας να τα συνετίσουμε καταφεύγουμε στις φωνές, όταν δεν βρίσκουμε έναν πιο αποτελεσματικό τρόπο για να τα πειθαρχήσουμε. Η αντίδρασή όμως αυτή ανεβάζει το επίπεδο της έντασης στο σπίτι αλλά και στη σχέση με το παιδί, δημιουργώντας περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει. Όσο και να σας έχει εκνευρίσει η συμπεριφορά του μικρού σας, όσο και να ενοχλείστε από την επανάληψη (παρά τις παρατηρήσεις σας) της άσεμνης λέξης που άκουσε στην τηλεόραση, προσπαθήστε να συγκρατείτε τον εκνευρισμό σας.
Πώς επηρεάζουν οι φωνές την ψυχολογία του παιδιού;
Εκτός από το ότι οι φωνές τρομάζουν το παιδί σας (πολύ πιθανό να βουρκώσει), δεν είναι ο κατάλληλος τρόπος για να του επισημάνετε το λάθος του. Όταν του κάνετε μια παρατήρηση με φωνές ή όταν το μαλώνετε, τρομοκρατείται και ο φόβος του δεν του επιτρέπει να συγκρατήσει τα λόγια σας. Προτιμήστε να συζητήσετε μαζί του ήρεμα αυτό που δεν κρίνετε σωστό να λέει ή να κάνει, ρωτώντας το πού άκουσε την κακιά λέξη ή για ποιο λόγο έσπρωξε το αδερφάκι του, πάντα σε ήρεμο τόνο. Έτσι του μαθαίνετε να εκφράζει και εκείνο τα αρνητικά του συναισθήματα (π.χ. θυμό) μέσα από την κουβέντα. Άλλωστε, αυτό που θέλετε από το παιδί είναι να σας σέβεται και όχι να σας φοβάται.
Μην του κάνετε όλα του τα χατίρια
Γνωρίζετε καλά πως η ικανοποίηση όλων των απαιτήσεων μπορεί να κάνει το αγγελούδι σας τρισευτυχισμένο, από την άλλη όμως το κακομαθαίνει. Του περνάτε το μήνυμα πως ό,τι και αν θελήσει είναι εύκολο να το έχει, ακόμα και αν στην αρχή φέρετε αντίρρηση. Ξέρει πως μετά από συνεχή επιμονή θα περάσει το δικό του, όπως και εσείς ξέρετε πως οι επιθυμίες-απαιτήσεις ενός παιδιού (όσο εσείς τις ικανοποιείτε) δεν σταματούν ποτέ.
Πείτε και κανένα «όχι»:
Προσπαθήστε να θέσετε κάποια όρια στις απαιτήσεις του παιδιού σας και να περιορίσετε την ικανοποίηση των παράλογων ενίοτε επιθυμιών του. Με τον τρόπο αυτό του μαθαίνετε να εκτιμά και να προσέχει περισσότερο τα δώρα που θα του κάνετε (γιατί δεν θα τα δέχεται κατά δεκάδες). Επίσης, μη διστάζετε να το βάλετε τιμωρία όταν κρίνετε ότι πρέπει, εξηγώντας του πως η τιμωρία αφορά τη συγκεκριμένη πράξη και όχι το ίδιο προσωπικά. Έχετε υπόψη σας πως ένα παιδί που έχει συνηθίσει να του αγοράζουν οι γονείς του ό,τι λαχταρήσει η ψυχούλα του (άρα και να γίνεται πάντα το δικό του), δεν αποκλείεται μελλοντικά να δυσκολεύεται να συνάπτει υγιείς φιλίες που διαρκούν.